اتصالات و فیتینگ مخزن آب، یکی از مهم ترین عناصر در سیستم لوله گذاری منابع و مخازن مایعات هستند. فیتینگ ها که معمولا از موادی مانند UPVC، PVC ، پلی اتیلن، برنج، فولاد ضد زنگ تولید می‌شوند در اتصال، انتقال، تغییر جهت، حفظ فشار و جریان مناسب در سیستم های آبیاری، صنعتی و ساختمانی مثل مخازن آتش نشانی، وان و تراف های شیلات و … نقش اساسی دارند. این وسیله اتصال، در انواع و سایزهای مختلف امکان استفاده و نصب دارند. یکی از موارد مصرف فیتینگ، برای ایجاد ورودی و خروجی بر روی مخازن ذخیره آب می‌باشد که در ادامه به بررسی ساختار، ویژگی ها، نحوه نصب و نکات مهم در خصوص نصب آن خواهیم پرداخت.
ساختار فیتینگ منبع آب
ساختار استاندارد فیتینگ های مخزن آب دارای اجزای مهمی هستند که عدم وجود هر یک از آن ها می‌تواند موجب خرابی آب بندی در آن نقطه شود. اجزای اصلی فیتینگ مخزن آب به صورت زیر می‌باشد.
- مهره های پره ای ( شش پر )
- هسته فیتینگ یا رزوه با امکاناتی چون پیچ رو و پیچ تو
- واشر فلزی تخت برای ایجاد استحکام
- واشر پلاستیکی ( ارینگ ) برای آب بندی بهتر
ویژگی های فیتینگ منبع آب
استفاده از اتصالات و فیتینگ های مناسب و مطابق با استانداردها امری ضروری است تا هم از لحاظ ایمنی و هم از لحاظ بهره وری سیستم مشکلی به وجود نیاید. این ویژگی و استانداردها به عنوان راهنمایی برای انتخاب و استفاده درست از فیتینگ ها به کار می‌روند. فیتینگ پلی اتیلن مناسب مخازن و منابع آب باید دارای ویژگی های زیر باشد.
- فیتینگ مناسب باید با جنس مخزن و مواد درون آن مطابقت داشته باشد.
- ضد زنگ، ضد خش و ضد خوردگی باشد.
- توان آب بندی بالایی داشته باشد و از هر گونه نشتی و پوسیدگی جلوگیری کند.
- پیچش آن در مخزن هنگام اتصال راحت باشد.
- در برابر تغییرات فشاری، دمایی و محیطی مقاوم باشد.
- فیتینگ ها باید در برابر مواد شیمیایی، اسیدی و بازی مقاوم باشند.
- فیتینگ ها باید به خوبی در برابر حلال های آلی مقاوم بوده تا نیاز به نصب لایه محافظتی کاتدی نداشته باشند.
نحوه نصب فیتینگ مخزن آب
نصب فیتینگ های مخزن آب پلاستیکی (پلی اتیلن) یک فرآیند نسبتاً ساده اما تخصصی است. قبل از نصب فیتینگ مورد نظر، مطمئن شوید که ابزار لازم برای نصب آن موجود باشد. این ابزار شامل مجموعه فیتینگ های ورودی و خروجی متناسب با منبع، لوله های پلاستیکی، پایه ها، قلم نشانگر، واشر های فلزی و پلاستیکی، مته یا گرد بر و در صورت نیاز، چسب مناسب است. ابتدا باید با استفاده از قلم نشانگر یا مداد شمعی، محل اتصال مخزن را روی دیوار مخزن علامت بزنید. توجه داشته باشید که محل نصب ورودی باید حداقل 2 سانتی متر پایین تر از درب مخزن و محل نصب خروجی حداقل 2 سانتی متر بالاتر از کف مخزن در نظر گرفته شود. در مرحله بعد با گرد بر یا مته محل مشخص شده را سوراخ کنید. پیشنهاد میشود سوراخ تعبیه شده از اندازه شیر حداقل 5 میلی متر بزرگتر باشد زیرا اندازه فیتینگ دور داخلی اتصال می‌باشد. پس از تمیز کردن جداره مخزن، فیتینگ را داخل دیواره قرار دهید به گونه ای که واشر لاستیکی ( ارینگ ) بر روی فیتینگ قرار بگیرد. برای ایمنی بیشتر و جلوگیری از نشتی آب یک واشر فلزی بین مهره پره ای و بدنه مخزن نصب کنید و اتصالات را به آرامی محکم کنید. در مرحله نهایی برای تست نشتی آب و استحکام فیتینگ و دیگر اتصالات مخزن را پر کنید و با دست تمام نقاط اتصال را بررسی کنید. برای اطمینان بیشتر، می‌توانید از چسب مخصوص برای پاشیدن روی نقاط بیرونی اتصال استفاده کنید.
توصیه میشود قبل از نصب فیتینگ‌های مخزن آب، دقت و دانش کافی را در این زمینه کسب کنید و یا از افراد متخصص در این زمینه راهنمایی بگیرید. همچنین دستورالعمل و راهنمایی های تولید کننده را مطالعه و رعایت کنید.
نکات مهم در خصوص نصب فیتینگ منبع آب
برای نصب و اتصالات فیتینگ منبع آب باید نکاتی را رعایت کنید. از این نکات باید به محل نصب فیتینگ، نشتی فیتینگ، جوشکاری آن، عوارض استفاده از روغن و جنس آن اشاره کرد. در ادامه به شرح بیشتر این نکات می‌پردازیم.
- اتصالات فیتینگ مخزن ها باید در محل معینی نصب شوند و نمی‌توان آن‌ها را در هر جایی از مخزن نصب کرد زیرا این کار باعث شکستگی دیواره مخزن و کاهش عمر آن میشود.
- در صورت بروز نشتی در مخزن، ابتدا مخزن را خالی کنید. محکم کردن اتصالات با حضور مایع در مخزن سبب بروز خظر خواهد شد زیرا ممکن است که پارگی کوچکی با فشار مایع و سفت کردن فیتینگ به ترکیدگی مخزن منجر شود.
- در صورت استفاده از فیتینگ های پلاستیکی ( پلی اتیلنی ) حتما بعد از نصب به منظور آب بندی آن ها را جوشکاری پلی اتیلنی نمایید.
- در بخش اتصالات فیتینگ هرگز از مواد روغنی استفاده نکنید. مواد روغنی نه تنها ممکن است باعث آلوده شدن مایعات داخل مخزن میشود بلکه ممکن است با واکنش شیمیایی ناخواسته را با پلاستیک بدنه مخازن ایجاد کنند.
- به هیچ وجه نباید کف مخازن را برای نصب فیتینگ سوراخ نمود. این کار روشی غیراصولی است و باعث کاهش مقاومت مخازن می‌گردد.
- سفت کردن بیش از حد مهره فیتینگ از بیرون می‌تواند موجب در رفتن ارینگ از جای خود و آسیب به دیواره مخزن گردد.
- در هنگام انتخاب و خرید فیتینگ به اندازه، جنس و بهداشت آن توجه ویژه ای داشته باشید.
- در حین برش دیواره مخزن از لوازم برشی که باعث گرم شدن دیواره مخزن میشود استفاده نکنید. گرما باعث تغییر حالت و ضعیف شدن دیواره مخزن میشود.
سخن پایانی
فیتینگ و اتصالات مخزن آب پلاستیکی از عناصر حیاتی در سیستم های آب دهی ساختمانی هستند که برای حفظ فشار، جریان مناسب و انتقال آب و دیگر مایعات در این سیستم ها به کار می‌روند. بهره وری، دوام و عملکرد صحیح این اجزاء بسیار وابسته به انتخاب موادی با کیفیت و مطابق با استاندارد های ملی و بین المللی می‌باشد.
